De afgelopen jaren werd het zaadmateriaal voor de Nederlandse zeegrasherstelproeven verzameld op het Duitse Waddeneiland Sylt. Sylt heeft een aantal weelderige zeegrasvelden die bedekt zijn met klein en groot zeegras (Zostera noltii en Zostera marina). Zaadmateriaal werd geoogst in het veld bij Puan Klent, zo’n 50 hectare groot. Tot wel 400 kg zaaddragende scheuten haalden we daar vandaan. Dat klinkt indrukwekkend, maar dit is minder dan 0.5% van het totaal aantal groot zeegras planten in het veld en het effect van onze oogst op deze gezonde natuurlijke populatie is dan ook minimaal.

Dit jaar kwamen we er achter, bij een bezoek aan Sylt in juni, dat de dichtheden groot zeegras op Sylt sterk achteruit waren gegaan. Niet alleen in ‘ons’ veld, maar ook in andere velden waar we nog nooit hebben geplukt (deze observatie heeft dus zeer waarschijnlijk niks met onze activiteiten te maken).  Helaas hebben we deze lage dichtheden nog niet kunnen verklaren. In samenwerking met partnerinstituut AWI op Sylt hebben we daarom besloten deze zomer níet op Sylt te plukken zodat het veld zich hopelijk kan herstellen.

Omdat er volgend voorjaar toch herstelproeven in de Waddenzee en Grevelingen ingezet moeten worden, moesten we op zoek naar een nieuwe donorlocatie. Een tip van Duitse collega’s bracht ons naar Hamburger Hallig in de Noord-Friese Waddenzee. Dit Duitse kwelderschiereiland herbergt nog gezonde zeegrasvelden met voldoende groot zeegras. Anders dan op Sylt staat groot en klein zeegras niet door elkaar, maar netjes gescheiden. Klein zeegras op de verhoogde delen en groot zeegras in de poeltjes waar het minder last heeft van verdroging. Ook is deze locatie niet zandig, zoals op Sylt, maar slikkig, zodat je enkeldiep wegzakt in het wad.

De Duitse autoriteiten waren ons goed gezind en op de valreep hebben we een vergunning gekregen om dit jaar zeegras te mogen oogsten op deze alternatieve locatie. In alle vroegte vertrokken we afgelopen vrijdag (14 sept.) naar de Hamburger Hallig voor de zeegrasoogst met een enthousiast groepje vrijwilligers, onderzoekers en medewerkers van the Fieldwork Company. Onze hoop was om voldoende zaad aan te treffen om te kunnen oogsten. Dat was dit jaar spannend, omdat we in de hele Waddenzee hadden waargenomen dat de zaadproductie van groot zeegras dit jaar niet optimaal was. Mogelijk als gevolg van de hittegolf.

Gelukkig troffen we voldoende rijpe zaden aan voor de oogst. Het ‘grazen’ kon beginnen! Op vrijdag en zaterdag werd vervolgens enthousiast geplukt en in totaal hebben we een mooie hoeveelheid van 200 kg zaadstengels verzameld zonder zichtbaar blijvende sporen in het veld achter te laten. Nadat we door het snel opkomende water uit het veld waren verjaagd hebben we nog een poging gedaan tot plukken voor gevorderden: het verzamelen van klein zeegraszaad in een hoger gelegen kweldervak. Klein zeegraszaad is ongeveer 5-10 zo klein als groot zeegraszaad en dun bezaaid (soms maar enkele zaadstengels per vierkante meter). Dit betekende op de knieën door het zeegras kruipen op zoek naar zaad. Dit is nog in een experimenteel stadium, maar hopelijk kunnen we hiermee volgend jaar een aantal proeven inzetten met zowel groot als klein zeegras.

De komende weken wordt het verzamelde zeegras verwerkt in de loods van the Fieldwork Company in Groningen.